عود معطر چیست؟
عود تکه چوبیست که به عنوان مادهای برای تولید رایحه معطر سوزانده میشود و از درختی خاص در جزایر هند و چین بریده شده و بعد از سوزاندن دودی خوشبو از آن حاصل میشود. بر همین اساس دود کردن عود از معابد چین و هند آغاز شد. کلمه عود در واقع از کلمه لاتینی به معنای “سوختن” گرفته شده است. نام دیگر عود داربوی است، که در اوستا وهوکرته (Vohukereta) و در پهلوی هوکرت (Hukart) نامیده میشود.
در دوران باستان از عود در آئینهای مذهبیِ کشورهایی چون مصر، بابل، یونان، هند و چین استفاده میشده است. برخی همانند بودائیان از عود برای دور کردن ارواح پلید استفاده میکردند و حتی در طب آیوراودا به آن وسیلهای معجزهگر میگفتند.
چند نوع عود خوشبو کننده هوا داریم؟
در گذشته بطور سنتی از صمغ و کندر که مشهورترین آنها بود و چوبهای خوشبو مثل چوب صندل، چوب خیزران، پوست درختان، شاخههای ماسالا، دانهها، ریشهها، گلها و علفها عود ساخته میشد.
اما امروزه عودها طیف بسیار گستردهای دارند و در بستهبندیها و اشکال متفاوت در بازار عرضه میشوند. اگر این عودها طبیعی باشند یا به شکل مایع از روغنهای گیاهان تهیه شوند یا از چوبهای خام، علفهای خرد یا پودر بدست میآیند.
برخی از گیاهان دارویی نیز بخاطر بوی خوشی که داشتند مورد استفاده قرار میگرفتند که خود دو دسته میشدند؛ دسته اول به طور طبیعی معطر بوده که میتوان مرزنجوش، گل نرگس و لیمو را در این دسته جای داد. دسته دوم که شامل مشک و عنبر میشود، حتما باید فرآوری میشدند تا بصورت عود دربیایند.
از مشهورترین عودهای موجود در بازار میتوان: اسطوخودوس، عود مشک، نعناع، صندل سرخ و سفید، رزماری، بابونه، عنبر، زنبق، لیمو، رز و یاس کبود را نام برد.
عودها را میتوان بطور کلی براساس رایحه، کاربرد، برند و نوع دستهبندی کرد که در جدول زیر بدین صورت آوردهایم.
عودها چه فوایدی دارند؟
یکی از کم هزینهترین، بیخطرترین و در عین حال اثر بخشترین روشهای درمانی توسط عود میباشد؛ که به رایحه درمانی معروف است. در این روش شما در خانه و به راحتی با سوزاندن عود آروماتراپی (رایحه درمانی) انجام میدهید.
عودهای آبشاری با توجه به درخت و گیاهی که از آن تهیه میشوند طبعهای گوناگونی دارند. به عنوان مثال درخت صندل طبع سرد و خشک دارد و مشک طبعی گرم و خشک؛ در نتیجه عود ساخته شده از آنها نیز این خواص را حفظ میکنند و بدنبال آن عودهای مختلف نیز فواید مختص به خود و متفاوتی دارند.
از فواید کلی دود کردن عودها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رایحههای مطبوع در عودها، فرد را شادابتر و فعالتر میکند و در نتیجه باعث ارتباط شخص با درون خود میشود. (مراقبه)
- سوزاندن عود یکی از درمانهای اثربخش برای جلوگیری از استرس، رفع خستگی، ایجاد آرامش و … است.
- حتما شنیدهاید که سوزاندن عود باعث دور شدن انرژیهای منفیِ موجود در محیط میشود.
- همچنین استنشاق رایحه مطبوع عود باعث ایجاد و ارسال پیامهای عصبی در مغز و کل سیستم عصبی و دریافت واکنشهای مثبت میشود.
- با توجه به قدمت بیش از 5هزار ساله رایجه درمانی، رومیان و مصریان از آن به عنوان ماده ضدعفونی کننده، ضد باکتری و دارویی در درمان زخم کمک میگرفتند.
برای هر مشکلی چه عودی لازم است؟
همانطور که گفته شد عودها با رایحههای مختلف فواید متفاوتی دارند و از هر کدام برای رفع مشکلاتی استفاده میشود. در جدول زیر برخی از مسائل آورده شده است که به کمک عودها رفع شده یا بهبود مییابند.
ضررهای استفاده از عود معطر
عودها در کنار فواید، آسیبها و مضرراتی نیز دارند که قبل از استفاده باید از آنها مطلع باشید. پزشکان دود عود را در گروه مواد سمی قرار دادهاند؛ به دلیل اینکه عامل حمله آسمی و بیماریهای تنفسی میباشد. همچنین هنگام سوزاندن و دود کردن آنها به دلیل وجود سرب و ترکیبات متنوعی که دارند؛ باعث بوجود آمدن گازهای سمی از جمله کربنمونوکسید میشود که خصوصا برای اطفال سمی و مرگآور است.
با مطالعه، تحقیقات و آزمایشهایی که در طی سالها انجام شده است به دلیل وجود سرب در عودها (که برخی از شرکتهای سازنده به منظور افزایش وزن، سرب بیشتری استفاده میکنند)، به این نتیجه رسیدهاند که این ماده باعث تشکیل آلایندههای هوا در محیط شده و استفاده بیش از حد و قرار گرفتن در معرض این ماده، به دلیل انباشته شدن در بلندمدت در بدن، عامل مسمومیت مزمن میشود.
با این وجود تحقیقات همچنان بر روی عودها ادامه دارد. در ادامه لیستی از بیماریهایی که به واسطه استفاده از عودها تشدید شده و یا بوجود میآیند، آورده شده است:
- تشدید آسم در کودکان
- مشکلات تنفسی
- تاثیر منفی بر سوخت و ساز بدن
- التهاب اعصاب یا معلولیت
- التهاب ریه
- ایجاد خس خس سینه در کودکان مبتلا به آسم
- مسمومیت خونی
- افزایش ابتلا به بیماری های قلبی
- درد شکمی
- سرطان سلول سنگ فرشی ریه
- افزایش ابتلا به درماتیت تماسی
- فشار خون بالا
بیماریهایی که نام برده شد با دود عود ارتباط دارند و نوعی همبستگی میان تشدید آنها و استنشاق دود عود وجود دارد؛ اما هیچیک بر اثر بوییدن عود بهوجود نمیآیند.
نکات مهم هنگام استفاده از عودها
هنگام استفاده از عودها باید به چند نکته توجه داشته باشید که در ادامه برایتان لیست کردهایم:
- برای بهرهمندی بیشتر از قدرتِ عطرِ عودها، تا قبل از پایان تاریخ انقضا از آنها استفاده کنید. (عودهای موجود در بازار حداکثر طول عمری ۲ ساله دارند)
- حتما از از یک جاعودی مناسب به همراه بشقاب زیر آن استفاده کنید.
- جهت جلوگیری از پراکنده شدن خاکستر عود و آتش سوزی، از قرار دادن عود در شکاف دیوار و پنجره اجتناب کنید.
- بعد از تماس دستان خودتان را بشویید.
- بعد از قرار دادن عود بهطور ثابت در داخل جاعودی، آن را روشن کرده و در جهت عقربههای ساعت، در گوشهها و کنارههای دیوار خانه بچرخانید.
- سوختن کامل هر عود حدود 40 تا 45 دقیقه طول میکشد. تأثیر مثبت عود حدود 30 دقیقه بعد از پایان سوختن کامل آن، ادامه دارد.
- بعد از استفاده از عود، برخی معتقدند خاکستر آن را باید به ظرفی منتقل کرد و یا به آب روان/دریا سپرد یا در حیاط خلوت/باغچه دفن کرد؛ چون اگر بیشتر در محیط بماند، آلوده میشود.
عود عمده از کجا بخریم؟
حالا که با انواع عودها، فواید و مضررات آنها آشنا شدید و تصمیم به خرید دارید؛ میخواهم بازاری را معرفی کنم که انواع عود های مختلف دارد. اگر مغازهدار هستید و یا حتی خریدار معمولی و به دنبال خرید عمده عود میباشید؛ بازار صالح آباد تهران را به شما پیشنهاد میکنم. در بازار صالح آباد میتوانید انواع عودها همچون آبشاری، شاخهای، دستساز و … را پیدا کنید.